মহাৰাষ্ট্ৰ চৰকাৰে ৰাজ্যখনৰ সকলো চৰকাৰী বিশ্ববিদ্যালয়ে হিজড়া ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক বিনামূলীয়া শিক্ষা প্ৰদান কৰিব বুলি উল্লেখ কৰিছে। দিয়া এক আনুষ্ঠানিক বিবৃতি অনুসৰি, ৰাজ্য প্ৰশাসনৰ অনুৰোধ অনুসৰি মহাৰাষ্ট্ৰৰ ৰাজহুৱা প্ৰতিষ্ঠানসমূহে হিজড়া ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক বিনামূলীয়া শিক্ষা প্ৰদান কৰিবলৈ সন্মত হৈছে।
ৰাজ্যিক শিক্ষানুষ্ঠানসমূহৰ উপাচাৰ্যসকলৰ সৈতে হোৱা বৈঠকত মহাৰাষ্ট্ৰৰ উচ্চ আৰু কাৰিকৰী শিক্ষামন্ত্ৰী চন্দ্ৰকান্ত পাটিলে বিশ্ববিদ্যালয়সমূহক হিজড়া ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ সম্পূৰ্ণ টিউচন তেওঁলোকৰ বিত্তৰ পৰা আদায় কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিয়ে।
‘সকলো উপাচাৰ্যই সৰ্বসন্মতিক্ৰমে মন্ত্ৰীগৰাকীৰ আবেদন (হিজড়া ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক বিনামূলীয়া শিক্ষা প্ৰদানৰ বাবে” গ্ৰহণ কৰে নতুন শিক্ষা নীতি (এন ই পি)ৰ অধীনত অগ্ৰগতিৰ কথাও বিবেচনা কৰা এই সন্মিলনত শিক্ষা বিভাগে অংশগ্ৰহণ কৰে।
পিএম-জেয়ে হিজড়া হিতাধিকাৰীৰ বাবে ৭৬১ জন চিকিৎসালয়ত ভৰ্তিৰ অনুমতি প্ৰদান কৰিছে। ইফালে, আনুষংগিক পৰিস্থিতিত স্বাস্থ্য মন্ত্ৰী এছ পি সিং বাঘেলে মঙলবাৰে কয় যে প্ৰধানমন্ত্ৰী জন আৰোগ্য যোজনাৰ অধীনত ৩০ নৱেম্বৰৰ ভিতৰত হিজড়া হিতাধিকাৰীৰ বাবে ১.১২ কোটি টকাৰ ৭৬১টা চিকিৎসালয়ত ভৰ্তিৰ অনুমতি দিয়া হৈছে।
ৰাষ্ট্ৰীয় স্বাস্থ্য কৰ্তৃপক্ষ (এন এইচ এ) আৰু সামাজিক ন্যায় আৰু সৱলীকৰণ মন্ত্ৰালয়ৰ মাজতো এক বুজাবুজিৰ চুক্তিপত্ৰত চিয়াঁহীৰে চুক্তিবদ্ধ কৰা হৈছে যাতে পি এম-জে এ ৱাইৰ সুবিধাসমূহ সকলো হিজড়া ব্যক্তিলৈ সম্প্ৰসাৰণ কৰা হয় বুলি মন্ত্ৰালয়ে ক ৰাজ্যসভাত লিখিত উত্তৰ।
বুজাবুজি চুক্তি অনুসৰি হিজড়া জনসংখ্যাই MoSJEৰ SMILE (Support for Marginalized Individuals for Livelihood and Enterprise) কাঠামোৰ অধীনত স্বাস্থ্যসেৱাৰ সুবিধা লাভ কৰে।
বাঘেলৰ মতে, ৰাষ্ট্ৰীয় হিজড়া ছাইটত পঞ্জীয়নভুক্ত হিজড়া সম্প্ৰদায়ৰ প্ৰতিজন সদস্যই যিকোনো পিএম-জেয়া স্বীকৃতিপ্ৰাপ্ত সুবিধাত বিনামূলীয়া স্বাস্থ্যসেৱা সেৱাৰ বাবে যোগ্য।
সমগ্ৰ দেশতে চৰকাৰে ৰাষ্ট্ৰীয় এইডছ নিয়ন্ত্ৰণ কাৰ্যসূচী ৰূপায়ণ কৰি আছে, যিটো বৰ্তমান পঞ্চম পৰ্যায়ত আছে। তেওঁৰ মতে, হিজড়া জনসংখ্যা এইচ আই ভি সংক্ৰমণৰ বাবে হাই-ৰিস্ক গ্ৰুপ (এইচ আৰ জি)ত আছে।
এইচ আই ভি পৰীক্ষা আৰু যত্ন বেছিভাগেই তেওঁলোকক কেন্দ্ৰীভূত হস্তক্ষেপৰ পদক্ষেপৰ জৰিয়তে আগবঢ়োৱা হয় বুলি তেওঁ আগবঢ়াই কয় আৰু নতুন এইচ আই ভি সংক্ৰমণ হ্ৰাস কৰিবলৈ ৰাজ্যিক এইডছ নিয়ন্ত্ৰণ সমিতিৰ জৰিয়তে লিংক ৱৰ্কাৰ আঁচনি চলোৱা হয়।
এইচ আই ভি/এইডছ ৰোগত আক্ৰান্ত সকলো হিজড়াক এ আৰ টি কেন্দ্ৰত বিনামূলীয়া এণ্টি-ৰেট্ৰ’ভাইৰেল চিকিৎসা (এ আৰ টি)ৰ লগতে যত্নৰ মানদণ্ড অনুসৰি কলংকমুক্ত আৰু অন্তৰ্ভুক্তভাৱে যত্ন আৰু সহায়ক কেন্দ্ৰৰ জৰিয়তে অতিৰিক্ত সহায় সেৱা আগবঢ়োৱা হয়।
সমগ্ৰ দেশতে ৰাষ্ট্ৰীয় মানসিক স্বাস্থ্য কাৰ্যসূচী ৰূপায়ণ কৰিছে চৰকাৰে। আয়ুষ্মান ভাৰত স্বাস্থ্য আৰু সুস্থতা কেন্দ্ৰ (এবি-এইচডব্লিউচি) আঁচনিৰ সম্পূৰ্ণ মৌলিক স্বাস্থ্যসেৱা পেকেজত মানসিক স্বাস্থ্যৰ চিকিৎসা অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে।
পিএম-জেয়ে ২৭টা সুকীয়া বিশেষত্বত মুঠ ১,৯৪৯টা অপাৰেচনৰ বাবে চিকিৎসা প্ৰদান কৰে, ইয়াৰে ১৯টা “মানসিক বিকাৰ” ক্ষেত্ৰৰ সৈতে জড়িত। সমগ্ৰ দেশতে উচ্চমানৰ মানসিক স্বাস্থ্য পৰামৰ্শ আৰু যত্নৰ সুবিধা লাভৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় টেলি মানসিক স্বাস্থ্য কাৰ্যসূচী (এনটিএমএইচপি) স্থাপন কৰা হৈছিল। বাঘেলৰ মতে, আঁচনিসমূহৰ অধীনত হিজড়া সম্প্ৰদায়ৰ লোককে ধৰি যোগ্য ব্যক্তিসকলে বিনামূলীয়া স্বাস্থ্যসেৱাৰ চিকিৎসাৰ অধিকাৰী।